Úc là một đất nước đa dạng và đa văn hóa, chào đón mọi người đến từ khắp nơi trên thế giới. Nhiều người chọn sống, làm việc, học tập và định cư ở Úc vì nhiều lý do khác nhau. Một số trở thành thường trú nhân Úc, trong khi những người khác trở thành công dân Úc.
Nhưng sự khác biệt giữa hai tư cách này là gì? Và quyền lợi cũng như trách nhiệm của mỗi tư cách là gì?
Trong bài viết này, chúng tôi sẽ trả lời những câu hỏi này và nhiều hơn thế nữa, để giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt giữa thường trú nhân Úc và công dân Úc.
Thường trú nhân Úc là ai?
Thường trú nhân Úc là người đã được cấp thị thực thường trú để sống ở Úc vô thời hạn, nhưng không phải là công dân Úc. Thị thực thường trú cho phép bạn ở lại Úc bao lâu bạn muốn, và được hưởng hầu hết các quyền và đặc quyền của một công dân Úc.
Tuy nhiên, có một số việc mà chỉ công dân mới có thể làm, như bỏ phiếu, xin việc ở một số nơi, và đi du lịch với hộ chiếu Úc.
Công dân Úc là ai?
Công dân Úc là người có quyền hợp pháp thuộc về một quốc gia, dựa trên việc sinh ra hoặc nhập quốc tịch.
Công dân có mối liên hệ chặt chẽ với quốc gia và người dân, và chia sẻ các giá trị và bản sắc của quốc gia. Công dân có đầy đủ quyền và trách nhiệm theo luật pháp Úc, và có thể tận hưởng tất cả các lợi ích và cơ hội mà quốc gia mang lại.
Làm thế nào để trở thành thường trú nhân Úc?
Có nhiều cách để trở thành thường trú nhân Úc, tùy thuộc vào hoàn cảnh và mục tiêu của mỗi người. Một số con đường phổ biến bao gồm:
- Thị thực tay nghề: Dành cho những người có kỹ năng và trình độ đáp ứng nhu cầu tuyển dụng tại Úc, có thể đóng góp cho nền kinh tế và xã hội. Bạn cần đáp ứng một số tiêu chí như độ tuổi, trình độ tiếng Anh, nghề nghiệp và điểm số, và nộp đơn xin thị thực thông qua hệ thống SkillSelect.
- Thị thực gia đình: Dành cho những người có thân nhân ruột thịt là công dân, cư dân thường trú hoặc công dân New Zealand hợp lệ tại Úc, có thể bảo lãnh họ sang sống tại Úc. Bạn cần đáp ứng một số tiêu chí về mối quan hệ, sức khỏe, nhân thân và khả năng tài chính, và nộp đơn xin thị thực theo diện nhập cư gia đình.
- Thị thực nhân đạo: Dành cho những người tị nạn hoặc cần được bảo vệ vì lý do nhân đạo, không thể quay về nước do bị bách hại hoặc bạo lực. Bạn cần đáp ứng các tiêu chí về tình trạng tị nạn, an ninh, sức khỏe và nhân thân, và nộp đơn xin thị thực theo chương trình nhân đạo.
- Thị thực khác: Cũng có những cách khác để trở thành thường trú nhân Úc, chẳng hạn thông qua kinh doanh, đầu tư, nghỉ hưu hoặc các loại thị thực có điều kiện đặc biệt. Bạn cần đáp ứng các yêu cầu và điều kiện cụ thể của từng loại thị thực, và nộp đơn tương ứng.
Mỗi hạng mục có những quy tắc đủ điều kiện cụ thể, với yêu cầu chứng minh chi tiết về nhận dạng, sức khỏe, nhân thân, kỹ năng tiếng Anh và khả năng tự nuôi sống bản thân. Ưu tiên được dành cho những người nộp đơn được cho là có khả năng đóng góp tích cực nhất.
Quy trình nộp đơn bao gồm quá trình sàng lọc cẩn thận, bao gồm kiểm tra sức khỏe, nhân thân, sinh trắc học và an ninh có thể mất từ 12 tháng đến vài năm để được chấp thuận.
Làm thế nào để trở thành công dân Úc?
Để trở thành công dân Úc, trước tiên bạn cần là thường trú nhân Úc, sau đó nộp đơn xin công dân Úc. Điều này có nghĩa là bạn được chính phủ Úc cấp quyền công dân, sau khi đáp ứng một số tiêu chí và vượt qua bài kiểm tra. Một số tiêu chí bao gồm:
- Bạn đã sống ở Úc ít nhất 4 năm, trong đó có ít nhất 1 năm với tư cách cư dân thường trú.
- Bạn có nhân thân tốt và tôn trọng các giá trị và luật pháp của Úc.
- Bạn có kiến thức cơ bản về tiếng Anh, lịch sử, văn hóa và chính phủ của Úc.
- Bạn có khả năng cư trú tại Úc hoặc duy trì mối liên hệ chặt chẽ với Úc.
- Bạn không phải là công dân của một quốc gia khác, hoặc bạn sẵn sàng từ bỏ quốc tịch của mình.
Bạn có thể xem thêm bài này để hiểu rõ điều kiện xin nhập quốc tịch Úc.
Quyền lợi của thường trú nhân Úc
Việc trở thành cư dân thường trú mang lại nhiều quyền lợi, bao gồm:
| Nhóm quyền lợi | Quyền lợi cụ thể |
| Quyền cư trú | Bạn có thể sống, làm việc và học tập ở Úc vô thời hạn, không bị bất kỳ hạn chế hoặc điều kiện nào. |
| Quyền an sinh xã hội | Bạn có thể tiếp cận hầu hết các phúc lợi an sinh xã hội và dịch vụ công cộng dành cho công dân, như Medicare, Centrelink và giáo dục công lập. |
| Quyền làm việc và học tập | Có thể làm việc và học tập ở Úc vô thời hạn, không bị bất kỳ hạn chế hoặc điều kiện nào. |
| Quyền du lịch | Bạn có thể đi lại giữa Úc và quốc gia khác bao nhiêu lần tuỳ ý, miễn là giấy phép đi lại của bạn còn hiệu lực. Giấy phép đi lại thường có giá trị 5 năm kể từ ngày cấp thị thực cư trú và có thể được gia hạn nếu đáp ứng một số tiêu chí nhất định. |
| Quyền bảo lãnh người thân | Bạn có thể bảo lãnh thân nhân đủ điều kiện đoàn tụ với bạn tại Úc với tư cách cư dân thường trú. |
| Quyền nhập tịch | Bạn có thể nộp đơn xin quốc tịch Úc nếu đáp ứng các yêu cầu điều kiện và muốn trở thành công dân. |
Quyền lợi của công dân Úc
Ngoài được hưởng các quyền lợi của thường trú nhân Úc, công dân Úc được hưởng thêm một số quyền lợi bổ sung như sau:
- Bạn có thể bỏ phiếu và tham gia đóng góp ý kiến cho cách thức điều hành đất nước, cũng như lựa chọn người đại diện cho bạn trong chính phủ.
- Bạn có thể ứng tuyển vào bất kỳ công việc nào trong khu vực công, như lực lượng phòng thủ, cảnh sát hoặc ngoại giao, và được hưởng các cơ hội và quyền bình đẳng tại nơi làm việc.
- Bạn có thể đi lại với hộ chiếu Úc, mang lại quyền nhập cảnh không cần xin thị thực hoặc xin thị thực ngay khi đến, tới hơn 180 quốc gia và vùng lãnh thổ, và được chính phủ Úc hỗ trợ lãnh sự khi ở nước ngoài.
- Bạn có thể nhận các danh hiệu và giải thưởng của Úc để ghi nhận thành tựu và đóng góp xuất sắc của người Úc.
- Bạn có thể truyền quốc tịch Úc cho con cái nếu chúng sinh ra ở ngoài Úc.
Trách nhiệm của thường trú nhân Úc
Trở thành thường trú nhân Úc cũng đi kèm với một số trách nhiệm như sau:
- Bạn phải tuân thủ luật pháp Úc và tôn trọng các quyền và tự do của người khác.
- Bạn phải đóng thuế và đóng góp vào nền kinh tế và xã hội.
- Nếu muốn đi du lịch ra nước ngoài, bạn phải duy trì tư cách thường trú nhân Úc và gia hạn giấy phép đi lại khi thị thực đó hết hạn.
- Bạn phải thông báo cho Bộ Di Trú về bất kỳ thay đổi nào về hoàn cảnh cá nhân của bạn như địa chỉ, hộ chiếu hoặc tình trạng hôn nhân.
Trách nhiệm của công dân Úc
Trở thành công dân cũng đi kèm với một số trách nhiệm như:
- Bạn phải tuân thủ luật pháp Úc và tôn trọng các quyền và tự do của người khác.
- Bạn phải đóng thuế và đóng góp vào nền kinh tế và xã hội.
- Bạn phải thực hiện nghĩa vụ bồi thẩm đoàn nếu được triệu tập.
- Bạn phải bảo vệ đất nước Úc khi cần thiết.
- Bạn có nghĩa vụ bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử liên bang, bang và địa phương, cũng như các cuộc trưng cầu dân ý, trừ khi có lý do chính đáng không tham gia.
- Bạn phải thể hiện lòng trung thành với Úc và nhân dân Úc, cũng như phải duy trì các giá trị cốt lõi của Úc.
Sự khác biệt giữa thường trú nhân Úc và công dân Úc
Như bạn có thể thấy, có một số điểm khác biệt giữa thường trú nhân Úc và công dân Úc, chủ yếu trong các lĩnh vực bầu cử, nộp đơn vào một số công việc nhất định, đi lại với hộ chiếu Úc, nhận vinh dự và giải thưởng của Úc, và truyền quốc tịch cho con cái.
Những điểm khác biệt này phản ánh các mức độ cam kết và kết nối khác nhau mà thường trú nhân và công dân có với Úc. Thường trú nhân Úc có mối liên hệ chặt chẽ, nhưng họ vẫn có thể có quan hệ với nước quê hương hay một quốc gia khác. Công dân Úc có mối liên hệ mạnh hơn, họ coi Úc như quê hương và là quốc gia duy nhất của mình.
Điểm tương đồng giữa thường trú nhân Úc và công dân Úc
Bên cạnh những khác biệt trên, cũng có nhiều điểm tương đồng giữa thường trú nhân Úc và công dân Úc, đặc biệt là trong các lĩnh vực cư trú, làm việc, học tập, tiếp cận phúc lợi và dịch vụ công, bảo lãnh thân nhân, cũng như tuân thủ pháp luật và tôn trọng quyền của người khác.
Những điểm tương đồng này cho thấy thường trú nhân Úc và công dân Úc có chung lợi ích và trách nhiệm trong việc xây dựng Úc thành một nơi tốt đẹp hơn cho mọi người. Cả cư dân thường trú và công dân đều là những thành viên có giá trị của cộng đồng Úc, đồng thời góp phần tạo nên sự đa dạng và phong phú trong văn hóa và bản sắc Úc.
Những điều sai lầm và hiểu lầm phổ biến về thường trú nhân Úc và công dân Úc
Có một số sai lầm và hiểu lầm phổ biến về thường trú nhân Úc và công dân Úc, có thể gây ra sự nhầm lẫn hoặc hiểu sai. Dưới đây là một số trong số đó, và sự thật đằng sau chúng:
| Sai lầm | Sự thật |
|
|
|
|
|
|
Lời khuyên và gợi ý cho thường trú nhân Úc và công dân Úc
Dù bạn là thường trú nhân Úc hay công dân Úc, có một số lời khuyên và gợi ý có thể giúp bạn tận dụng tối đa tư cách của mình và tận hưởng cuộc sống ở Úc. Dưới đây là một số trong số đó:
- Học hỏi về văn hóa, lịch sử, giá trị, và pháp luật của nước Úc. Bạn có thể làm điều này bằng cách đọc sách, xem phim, nghe podcast, thăm viện bảo tàng, tham gia các sự kiện, và nói chuyện với mọi người. Điều này sẽ giúp bạn hiểu và đánh giá cao sự đa dạng và phong phú của Úc, và cũng chuẩn bị cho bạn cho kỳ thi công dân, nếu bạn muốn tham gia.
- Tham gia vào cộng đồng và đóng góp cho xã hội. Bạn có thể làm điều này bằng cách tham gia các câu lạc bộ, nhóm, hội, hoặc mạng lưới, tình nguyện cho các mục đích, quyên góp cho các tổ chức từ thiện, hoặc giúp đỡ những người cần. Điều này sẽ giúp bạn kết bạn, mở rộng mối quan hệ, học hỏi kỹ năng mới, và tạo ra sự khác biệt tích cực trong thế giới.
- Khám phá đất nước và các cơ hội của nó. Bạn có thể làm điều này bằng cách đi du lịch đến những nơi khác nhau, thử những điều mới, học những ngôn ngữ mới, tham gia các khóa học, hoặc theo đuổi sở thích và niềm đam mê của mình. Điều này sẽ giúp bạn khám phá vẻ đẹp và sự đa dạng của Úc, và cũng mở rộng tầm nhìn và tiềm năng của bạn.
- Lên kế hoạch cho tương lai và mục tiêu của bạn. Bạn có thể làm điều này bằng cách đặt mục tiêu ngắn hạn và dài hạn, tiết kiệm tiền, đầu tư một cách khôn ngoan, nộp đơn xin học bổng, trợ cấp, hoặc vay vốn, hoặc tìm kiếm lời khuyên chuyên nghiệp. Điều này sẽ giúp bạn đạt được ước mơ và khát vọng của mình, và cũng bảo đảm sự an toàn và hạnh phúc về tài chính và cá nhân.
Kết luận
Tóm lại, cả thường trú nhân Úc và công dân Úc đều là những thành viên quan trọng và có giá trị của cộng đồng Úc, và cả hai đều có nhiều quyền lợi và trách nhiệm. Tuy nhiên, cũng có một số điểm khác biệt giữa hai nhóm, chủ yếu trong các khía cạnh như là bỏ phiếu, nộp đơn xin một số công việc nhất định, đi du lịch với hộ chiếu Úc, nhận vinh dự và giải thưởng của Úc, và truyền quốc tịch cho con cái. Những điểm khác biệt này phản ánh mức độ cam kết và kết nối khác nhau mà thường trú nhân và công dân có với Úc.
Thường trú nhân Úc có mối liên hệ mật thiết, nhưng họ vẫn có thể có quan hệ với quê hương hoặc một quốc gia khác. Công dân Úc có mối liên hệ chặt chẽ hơn, và họ coi Úc là quê hương và đất nước duy nhất của họ.
Nếu bạn là thường trú nhân Úc và muốn trở thành công dân Úc, bạn cần đáp ứng một số tiêu chí và vượt qua bài kiểm tra. Nếu bạn là công dân Úc, bạn cần duy trì lòng trung thành và tôn trọng đối với Úc cùng nhân dân của đất nước này.
Câu hỏi thường gặp
Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp và câu trả lời về thường trú nhân và công dân tại Úc:
Tôi có thể kiểm tra tình trạng thường trú nhân Úc hoặc quyền đi lại của mình như thế nào?
Bạn có thể kiểm tra trực tuyến tình trạng thường trú nhân hoặc quyền đi lại của mình bằng cách sử dụng dịch vụ Xác minh Quyền lợi Thị thực Trực tuyến (VEVO). Bạn cần có số cấp thị thực, số hộ chiếu và quốc tịch hộ chiếu để truy cập dịch vụ này.
Tôi có thể chuẩn bị cho bài kiểm tra nhập tịch như thế nào?
Bạn có thể chuẩn bị cho bài kiểm tra nhập tịch bằng cách nghiên cứu cuốn sách tài nguyên chính thức, Công dân Úc: Mối liên kết Chung của Chúng ta, bao gồm tất cả những thông tin bạn cần biết về Úc, các giá trị, lịch sử, văn hóa và chính phủ của đất nước này.
Bạn cũng có thể làm một số bài kiểm tra thử trực tuyến hoặc tham gia một số lớp học hoặc hội thảo miễn phí trong khu vực của bạn.
Tôi có thể gia hạn hộ chiếu Úc của mình như thế nào?
Bạn có thể gia hạn hộ chiếu Úc trực tuyến bằng cách sử dụng dịch vụ Nộp đơn Gia hạn Hộ chiếu Úc. Bạn cần có hộ chiếu hiện tại, một ảnh kỹ thuật số và thẻ tín dụng để thanh toán phí sử dụng dịch vụ này. Bạn cũng cần in và ký một mẫu tuyên bố và gửi đến Văn phòng Hộ chiếu Úc, cùng với hộ chiếu cũ của bạn.
Tôi có thể từ bỏ quốc tịch Úc như thế nào?
Bạn có thể từ bỏ quốc tịch Úc bằng cách điền một mẫu đơn, Đơn xin Từ bỏ Quốc tịch Úc, và gửi đến Bộ Nội vụ, kèm theo chứng chỉ công dân Úc gốc, hộ chiếu Úc và các giấy tờ nhận dạng khác của bạn.
Bạn cũng cần phải trả một khoản phí và đưa ra lý do từ bỏ quốc tịch của mình. Bạn chỉ có thể từ bỏ quốc tịch nếu bạn là công dân của một quốc gia khác, hoặc bạn sẽ trở thành công dân của quốc gia đó ngay khi việc từ bỏ quốc tịch của bạn có hiệu lực.